woensdag 11 maart 2020

Corona: to be continued... (2)

Veel te vertellen over Corona ... Eerst dit stuk over waarom de scholen in Vietnam gesloten blijven, hoe uitzichtloos dat lijkt en een pleidooi om niet overhaast tot dat soort drastische maatregelen over te gaan.

En dan nu een stuk over de stijgende verbazing die mij bij de Belgische aanpak overvalt. En een pleidooi om daar misschien toch wat méér maatregelen te nemen.
 
Ik bedoel, ik rol vaak met mijn ogen naar Vietnam. Scholen sluiten is een bijzonder drastische maatregel en niet terug opengaan na 22 Coronavrije dagen was er misschien wel over.

Tegelijk is de context hier natuurlijk helemaal anders. (Edit 13 maart: Bij nader inzien misschien niet eens zo anders.)

De bevolking is bang, de gezondheidszorg is goed maar kleinschalig, dat herinneren ze zich nog van toen SARS uitbrak.  

Het hele pakket maatregelen heeft hier eigenlijk maar één doel: de gezondheidszorg niet overbelasten. Stel dat de epidemie toch nog zou uitbreken, dan is dàt de zwakste schakel. Hier zijn geen huisartsen, alleen ziekenhuizen. Als alle gezondheidsmedewerkers en bedden door Corona bezet / besmet zouden raken, dan kan ook de gewone gezondheidszorg niet meer doorgaan.

Als expat kun je desnoods gerepatrieerd worden, maar Vietnamezen zijn aangewezen op de lokale ziekenhuizen. En dus doet de overheid er àlles aan om besmettingen te voorkomen. En hoewel ik vaak met mijn ogen rol, ben ik dezer dagen nog vaker vol bewondering.

Vanaf het begin werden grenzen afgesloten en mensen uit besmette gebieden geweigerd. (Voorbij 500 besmettingen konden ook Italiaanse toeristen niet meer binnen.) Binnen Vietnam worden mogelijks besmette personen proactief opgespoord (lees: door leger en politie achterna gezeten) en verplicht in quarantaine gezet.

Hele straten en buurten worden afgesloten. Massa bijeenkomsten werden meteen afgeschaft, en al heel snel ook gewone bijeenkomsten zoals trainingen en vergaderingen. Overal zie je maskers en ontsmettingsmiddel en de bevolking wordt op allerlei manieren geïnformeerd. Eerder was er al dit preventieve filmpje dat viraal ging. Hieronder de duidelijke flowchart die nu massaal verspreid wordt.

En omdat niet iedereen online is, worden er ook dagelijks gewone SMS-jes verstuurd en rijden op straat auto's rond met luidsprekers die de lokale bevolking heel precies vertellen wat ze moeten doen, hoeveel personen besmet zijn en in welke regio, hoeveel anderen nog getest worden en wat de voorlopige resultaten zijn.

Het preventieschema van de Vietnamese overheid

Het idee is dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen.

  • F0: Wie positief test, gaat in quarantaine in het ziekenhuis, krijgt daar een medische behandeling en moet al zijn contacten van de laatste twee weken opsporen en informeren. 
  • F1: Wie een groot risico loopt (medisch personeel) of contact had met een F0 patiënt moet onmiddellijk een masker opzetten en van iedereen minstens twee meter afstand houden. Daarna snel de hotline bellen en spullen pakken om in het dichtstbijzijnde ziekenhuis in quarantaine te gaan. Informeer F2, oftewel iedereen met wie je de laatste twee weken contact had.
  • F2: Wie in contact was met F1 zet ook onmiddellijk een masker op en houdt minstens twee meter afstand. Je belt de hotline en maakt je klaar om thuis of in een toegewezen locatie in quarantaine te gaan. Daar wordt je medisch opgevolgd en moet je F3 informeren. 
  • F3: Zet dat masker op en hou twee meter afstand. Bel de hotline en zet jezelf thuis twee weken in quarantaine. Check elke dag je temperatuur en let zelf op andere mogelijke symptomen. Informeer F4 en F5.
  • F4 en F5: Doe aan zelf-quarantaine en informeer de hotline of het dichtstbijzijnde ziekenhuis.

Vietnam telt meer dan 95 miljoen inwoners. De balans tot op heden: 36 besmettingen, waarvan 16 genezen.  

En dan lees ik de berichten uit België en denk ik WAT?!?

Belgen die van een Corona cruise kwamen, moesten in quarantaine maar reden eerst nog rustig met de trein naar huis! Allerliefste zag ook geen enkele warmtecamera op de luchthaven! En die fameuze viroloog raadde school- en andere reizen naar Italië niet af! Gaan skiën in de krokusvakantie was geen enkel probleem! Terwijl daar toch duidelijk een uitbraak was!

Tot voor kort konden massa evenementen nog rustig doorgaan! Nu pas worden bijeenkomsten met meer dan duizend personen afgelast! Dui-zend? En dan nog enkel binnen? Hier gaan al een hele tijd zelfs geen grote vergaderingen meer door! In Vietnam worden huwelijken uitgesteld en de sociaal zo belangrijke begrafenissen ingeperkt! Sinds kort gaan hier ook alle winkels en cafés dicht!

Het beleid van de Belgische minister van Volksgezondheid bestond lange tijd uit een al te simpel 'ziek? blijf in uw kot!' En de veel gevraagde viroloog zei voortdurend dat niemand moest panikeren, gewoon handen wassen. Gewoon handen wassen?!? Ja, net als bij een normale griep! Dat was tot voor kort het antwoord. (Oh, en niet in de wachtzaal gaan zitten. Dat was ook nog een belangrijke beleidsmaatregel.)
 
Dat de besmettings- en mortaliteitsgraad voorlopig vele keren hoger liggen en dat wetenschappers én onze lichamen dit virus nog helemaal niet kennen, werd in Europa (waar zoveel gereisd wordt en waarvan Brussel begodt de hoofdstad is!) naar mijn aanvoelen (te) lang onder tafel geschoven. Azië stond toen al lang in rep en roer, was dat signaal dan niet voldoende?

En nog steeds vind ik dat de zorgen van de Belgische bevolking te makkelijk als massahysterie worden weggezet. 'Niemand moet hamsteren,' wordt er gezegd, maar niet hoe je bevoorraad wordt wanneer je in quarantaine moet. Komt de overheid eten brengen, zoals in Vietnam? Als mensen die geruststelling zouden krijgen, zouden ze misschien inderdaad geen supermarkten leeg kopen. 

Versta me niet verkeerd, mensen zouden de geruchten op sociale media inderdaad moeten proberen negeren en vooral rustig blijven. Tegelijk moeten beleidsvoerders en deskundigen goed naar die cijfers kijken en duidelijk en doortastend optreden. Ze moeten snel en slimme maatregelen nemen (check Taiwan!), die je ook weer kunt terugdraaien.

Paniek en paranoia zijn nergens voor nodig, maar minimaliseren is al minstens even dom. 
    

4 opmerkingen:

  1. Je hebt echt groot gelijk, Ellen! Ik zit sinds gisteren twee weken in quarantaine (verplicht door huisarts). Ik vroeg hoe ik dan eten moest klaarmaken en naar de apotheek moest. Ze zei dat mijn kinderen dan maar naar de winkel moeten (ze gaan ook gewoon naar school). Ik heb een longontsteking (diagnose sinds deze week). Kan Covid-19 zijn, kan ook niet (en in dat geval mag ik dat er nu zeker niet bij krijgen of ik word een van die jongere mensen op intensieve). Testen doen ze niet tenzij je hondeziek bent én uit risicogebied komt (onzin, want er is al 70% lokale verspreiding in Vlaanderen). De 'test' die ik nu krijg: zware antibiotica nemen en als eind volgende week geen beterschap, dan zal het wel Covid-19 zijn. En als wel beter ondanks Corona, dan is dat mooi meegenomen en gaan we het nooit weten. Rob best zoveel mogelijk handen wassen en telewerken, maar kleine vergaderingen mogen, en uiteraard mag hij ook naar de winkel,... We gaan moeten hamsteren, want als hij ook in quarantaine vliegt, zitten we dik in de miserie. Ik neem de huisartsen niets kwalijk. Zij hadden zelfs geen beschermende kledij meer op overschot en hebben me gisteren onderzocht met schrik in de ogen, zonder handschoenen of masker. Gelukkig zat ik gisteren nagenoeg alleen in de wachtkamer omdat ik buiten de piekuren ging...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Oh, Maya, ben je ziek? Want vind ik dat lastig voor jou... Een longontsteking, hopelijk is het niet meer dan dat. Als ik je ervaringen lees, valt mijn mond echt open van verbazing. De dokter geen beschermende kledij, en je kinderen mogen zomaar naar de apotheek - waar àlle zieke mensen komen?!? Ze gaan zomaar naar school en Rob mag in en uit het huis en mensen ontmoeten terwijl jij hondsziek bent? Dat is toch ongelóóflijk?!?! Oh, wat hoop ik dat jij je snel beter voelt en dat niemand anders van je gezin ziek wordt. Ook al helpt dat natuurlijk niet echt, ik brand hier toch een wierookstokje voor jou, oké? Veel veel beterschap!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Mijn man hoest (da's alles wel), ik kwam deze morgen langs vrienden voor school: ook daar: de mama en één kind hoest, en ze worden niet eens getest, want idd ze zijn niet in Italië gaan skiën.
    We zijn een te liberaal land om hardwerkende mensen hun skireisje naar Italië te ontzeggen blijkbaar, ok, maar dan hadden ze toch idd ook kunnen zeggen: als je toch wil gaan, blijf je daarna twee weken thuis. Al denk ik: in Italië waarde het virus al veel langer zonder dat ze het doorhadden en bij ons moet dat ook zo zijn, kan bijna niet anders, gezien de vele reizigers... Dus we zijn echt al in een ver stadium en ons land lijkt erop te rekenen dat onze gezondheidszorg dat allemaal wel kan trekken. Hmm. Te zien aan Italië, moeten we daar misschien niet zo zeker van zijn. Italië is 9 dagen voor op ons. Ik hoop dat ik verkeerd ben, en ik ben niet angstig van aard, maar ik vrees toch voor volgende week. En ik ga straks toch maar boodschappen doen!
    Wat mooi dat de overheid in Vietnam dan voorzieningen brengt aan huis. We kunnen er nog van leren!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hey Liesbeth, ik lees dat er een tekort aan testen is (of zou kunnen ontstaan), in die zin snap ik de voorzichtigheid wel. En de Belgische overheid geeft nu precies ook schoorvoetend toe dat ze Corona én de situatie in Italië onderschat hebben. (En Italië zelf heeft het ook onderschat. Nog steeds ongelóóflijk eigenlijk.)

    Verder heb je helemaal gelijk: de Westerse samenleving is liberaal en individualistisch, dat maakt het zoveel moeilijker om mensen iets te verbieden of op te leggen. In de meer collectivistische samenlevingen van Azië, worden de maatregelen heel goed opgevolgd. En regelt de overheid inderdaad van alles. (Voor ons is het hier dan weer soms raar dat er echt nérgens vraagtekens bij gezet worden... ;-)

    Verder heb ik al vaak gedacht dat Europa zo laat in gang geschoten is omdat onder andere de media zo hard op Westers nieuws gericht zijn. Toen het in Azië uitbrak las ik enkel nieuwsberichten vol cijfers en "anecdotes" (Vlaamse toeristen op een cruise schip, persoonlijke quarantaine verhalen, repatriëringen van Belgen) maar weinig stukken waarin echt een analyse gemaakt werd van beleidsmaatregelen die hier in àlle landen genomen zijn.

    Geen journalist die een overzicht maakte van wat werkt en wat niet werkt. Ik heb in februari al een redactie gemaild dat àlle scholen hier meteen dicht gingen, geen antwoord. Mijn dochter heeft de Ketnet redactie week na week geïnformeerd: "de school blijft nog altijd dicht". Geen antwoord. Tot de scholen in Italië dicht gingen, toen werd ze gevraagd om er iets over te vertellen.

    Ook nu nog. Er wordt meteen een analyse gemaakt van de maatregelen die de VS nemen, vliegverbod enzovoort. Maar ik zie nog steeds niets verschijnen over het overkoepelend Corona beleid in China, Thailand, Vietnam, Signapore, Maleisië, Vietnam ... Terwijl - je zegt het, inderdaad - terwijl Europa van de landen die al in een verder stadium zitten zo veel zou kunnen leren.

    Ik duim dat die hoest snel overgaat. Hou jullie goed!

    BeantwoordenVerwijderen