dinsdag 1 oktober 2019

In bewaring

Mijn baas is op bezoek. Of eigenlijk: mijn vroegere baas. Want ik ben hier in Vietnam natuurlijk niet voor de Vlaamse kinderopvang aan het werk, en hij is al even op pensioen.

Toch zijn we allebei nog altijd met die allerjongsten bezig. Hij als consultant, hier binnen het werkveld van Allerliefste. Ik als ... observator misschien? Wanneer ik door mijn foto-archief klik, zie ik verschillende beelden van Vietnamese kinderopvang, alsof ik daar vanzelf scherp op stel.

Laat ik met die foto's maar iets doen, nu mijn vroegere baas hier is. Misschien een beetje historisch perspectief om te beginnen? In het Museum voor Schone Kunsten van Hanoi bedenk ik dat de oorlog hier misschien wel het begin van de kinderopvang geweest is.

Op oudere schilderijen bungelen baby's in een draagdoek op de rug, ik zie ze wiegen in het ritme waarop hun moeder rijsthalmen snijdt. Peuters zitten in een schilderij op de grond voor hun hut te spelen. Of op de schoot van een grootmoeder die nog geen zonen verloren heeft.

De zijden schilderijen van Nguyễn Phan Chánh tonen heel andere scènes. Hij specialiseerde zich in het dagelijkse leven tijdens de oorlog met Amerika. En plots worden jonge kinderen in groep afgebeeld! Onder begeleiding van iemand die dat duidelijk al meer gedaan heeft. Ziet U hoe ze de kinderen aanspreekt? Hen veilig bij elkaar houdt? En dat boek in haar hand? Misschien gaat ze straks werk van Karl Marx voorlezen ... 


Toen Vietnam alle bruikbare mannen voor de strijd opvorderde, verrichtten vrouwen dubbel zoveel werk. Want fabrieken bleven op volle toeren draaien, sommigen deden niets anders dan vlaggen en uniformen naaien. En om alle soldaten te voeden moest ook de rijstoogst op peil blijven. 

Was het toen vrouwen de hele boel moesten runnen, dat ze zich begonnen te organiseren? Zet vijf kinderen bij elkaar, dan kunnen vier moeders iets anders gaan doen. Niet voor niets noemde Nguyễn Phan Chánh een van zijn zijden doeken uit die periode 'moeder haalt kind op'.


Kijk goed. De moeder komt niet recht van het veld, maar van het slagveld. Kogelriem rond haar middel en geweer over haar schouder, spoelt ze eerst nog snel het vuil en het gevecht van haar voeten. 

Ik moet denken aan dat boek over de geschiedenis van de Vlaamse kinderopvang. Titel: In verzekerde bewaring. Alleen waren moeders die hun kinderen in Vietnam tijdens de oorlog in bewaring gaven niet altijd verzekerd van een goede afloop. De crèche kon gebombardeerd worden, de moeder/militair kon sneuvelen. Zouden ze elkaar nog terugzien?

Op het schilderij kijkt de moeder blij en strekt het kind alvast de handen uit. Ondertussen is de opvang hier natuurlijk wel geëvolueerd en - net als in Vlaanderen - meer geworden dan je kind 'in bewaring' geven. En daar ga ik het met mijn vroegere baas de komende dagen over hebben.
     

Geen opmerkingen:

Een reactie posten